Santa Maria heeft de meeste zonuren van de hele archipel. Het zonovergoten eiland wordt daarom vaak de Algarve der Azoren genoemd. De lengte van de kust is 76 kilometer en de hoogste berg is Pico Alto (587 meter). De vulkanen op dit eiland zijn gelukkig niet meer actief. Het is een klein en rustig eiland waar niet veel toeristen naar toe gaan. Het is het enige eiland van de archipel met hagelwitte zandstranden.
Santa Maria ligt ten zuiden van São Miguel en is vanaf dit eiland goed te bereiken met een veerboot. Vanaf de haven in Ponta Delgada is het ongeveer 2,5 uur varen naar Vila do Porto. Santa Maria is het oudste eiland van de Azoren en werd als eerste door de Portugezen gekoloniseerd.
Het mooie van Santa Maria zijn de fantastische witte zandstranden. De andere eilanden van de archipel hebben deze attractie namelijk niet of nauwelijks. De mooiste zandstranden op dit eiland zijn São Lourenço en Praia Formosa.
Het weer op Santa Maria is vaak beter dan op de andere eilanden. De zon schijnt op dit eiland vaker en langer. De gemiddelde temperatuur ligt hierdoor ook een stukje hoger dan bijvoorbeeld op het buureiland São Miguel. Dit is dus het beste eiland voor een heerlijke strandvakantie.
Santa Maria is een fijne locatie voor duikers. De mooiste duikspots tref je bij de Formigas. Het is een rotsachtige eilandengroep gelegen 35 kilometer ten noorden van het eiland. Deze eilandjes steken slechts enkele meters boven het water uit. Het is een beschermd natuurgebied en de onderwaterwereld (Dollabarat Reef) is er waanzinnig mooi. Maar ook dichterbij zijn er een aantal mooie duikspots te vinden. Naast duiken is dit eiland ook uitermate geschikt om te surfen.
Vila do Porto is de hoofdstad van Santa Maria. In deze plaats wonen ongeveer 3000 mensen. Zelfs in deze kleine plaats zijn een aantal interessante bezienswaardigheden te bekijken zoals een kerk, fraaie herenhuizen, een klooster waarin het stadhuis is in ondergebracht en het fort São Brás. In de haven staan een aantal oude kanonnen. De restaurants en winkels liggen allemaal naast elkaar langs de hoofdweg. Breng zeker een bezoekje aan Nossa Senhora dos Anjos-kapel. In deze kapel heeft de bemanning van Columbus lang geleden gebeden.
Anjos is een klein kustplaatsje met als leukste attractie het grote zeewaterzwembad. In dit plaatsje staat ook de oudste kerk van de Azoren. Ermida dos Anjos is gebouwd in de 15e eeuw. De kerk is overdag te bekijken.